Bazen insanlar bizleri arayıp sevdikleri yakınları için endişelendiklerini ama o kişinin doktora gitmeye istekli olmadığını bunun için ne yapabileceklerini soruyorlar. Bunun tabi ki net ve tek bir doğru cevabı yok. Çünkü herkesin kendi dinamik bakış açıları ve kendi doğru yanlışları bulunuyor. Kişi, dışardan bir gözle kendine bakamadığı için bazen bizim gördüklerimizi göremiyor ve doktora gitmeyi istemiyor ya da bir şekilde bunun ona fayda sağlayacağını düşünmüyor.
Ben de sevdiğiniz birinin yardım alması için yapabileceklerimizi anlatmaya çalışacağım.
1 Öncelikle Empatik Olun, Yargılayıcı konuşmamaya çalışın. Bir örnek verecek olursak “sen çok öfkelisin öfke kontrol sorunun var senin” gibi tanı koyucu şekilde konuşmak onları daha çok öfkelendirip uzaklaştırabilir. Ya da kafana takma geçer deyip kişinin içinde bulunduğu durumu kendinin çözemediğine dair yargılamakta kişiyi hem sizden uzaklaştırır ve yardım arama şansını da azaltabilir.
Nazik olun ve “Seni çok seviyorum” gibi “Ben” ifadeleri kullanın. Sen benim için çok özel birisin ve her şeyin yolunda olmadığından endişeliyim. “
Sevdiklerinizin savunmacı bir şekilde tepki vermesi oldukça olasıdır, bu yüzden gücenmemek, sevgi dolu ve destekleyici kalmak için çok çalışın. “Sanırım tanıdığım en nazik, en zeki, sadık insanlardan birisin ve zor bir dönemden geçiyorsun ve bana yardım edebileceğin şekilde sana yardım etmek istiyorum.” Gibi bir şey söyleyin.
2 onları tedaviye götürmek için zorlamayın ve baskı yapmayın. Ama onu cesaretlendirici konuşmalar yapabilirsiniz. Eğer sizin daha önceden bir deneyiminiz varsa bunu dile getirip “ ben de bu sorunları yaşamıştım ve destek almak bana iyi gelmişti.” Diyerek empatik yaklaşabilirsiniz.
Depresyonda olan kişi, hasta olduğunun ve hastalığın muhtemelen tedavi edilebilir olduğunun farkında olmayabilir. Sevdiklerinizin neler olup bittiğini anlayabilmesi için bir depresyon semptom listesini paylaşmak faydalı olabilir. Örneğin Şöyle bir şey söyleyebilirsin, “Beni ilgilendiren şeylerden bazıları, bir aydan fazla süredir arkadaşlarınla görüşmüyorsun ya da eskiden zevk aldığın şu aktiviteyi uzun bir zamandır yapmıyorsun diyebilirsiniz.
3 ülkemizde ve aslında dünyanın çoğu yerinde psikiyatriye gitmek insanları zorlayan ya da giderlerse bunu gizleme eğilimi duyma içine girebilirler. Ancak günümüzde çoğu kişinin anksiyete depresyon gibi problemlerle uğraştığı gerçeğini değiştiremeyiz. Bu nedenle yakınınızla bunu konuşurken utangaç ve gizleyici bir tavırla değil net bir şekilde konuşmanız onun da durumu daha ciddiye almasını sağlayabilir.
4 kişiyle konuşmak için doğru zaman ve doğru yerde olmasına dikkat edin. Yani kişi o an çok yorgunken ya da başka bir işle meşgulken onunla konuşmaya çalışmanız muhtemelen reddetmesiyle sonuçlanır. Bunun yerine onun kendini iyi hissettiği ve iletişime açık olduğu bir zamanı seçmeye dikkat edin.
5 onunla olan ilişkinizin sizin için ne kadar değerli olduğunu hissettirin. Ve onun olumlu yönlerini dile getirmeye çalışın. Bu onlar için motivasyon sağlayabilir. Bununla beraber yargılayıcı olmadan onun yaşadığı sorunları söyleyin.
6 Terapist/ doktor seçiminde emredici olmayın. Yani “sana randevu aldım yarın gideceksin” demek yerine tüm süreci beraber seçmeye özen gösterin. Onun müsait olduğu zamanda ve onun da kabul ettiği bir terapistle sürece başlayın.
Acı çeken bir yakınızı görmek sizi endişendiyor olsada, kişi ciddi bir kendine zarar verme tehlikesi içinde değilse, yapabileceğiniz tek şey cesaret verici olmak ve ona sevginizin ve desteğinizin koşulsuz olduğunu bildirmek ve onun yanında olmaktır.