Hayat bir akış ve değişim halinde. Bugün yeni olan her şey yarın eskiyor. Bunun en önemli
nedeni ise teknoloji. Teknoloji her geçen gün ilerlerken hepimiz ona daha çok bağlanıyor,
onsuz yaşayamaz hale geliyoruz. Teknolojinin yararları kadar zararları da olmaktadır. Bu
zararların en önemlilerinden biri de nomofobi olmaktadır. ‘No mobile phobia’dan türetilen
nomofobi; cep telefonu ile sağlanan iletişimden kopmaktan aşırı korkma anlamına gelir. Yani
cep telefonundan bir şekilde mahrum kalma korkusudur. Bu durum özellikle akıllı telefonların
kullanılmasının artmasıyla daha da yaygınlaşmaya başlamıştır. Ulaşma ve ulaşılabilir ve
izlenebilir olma isteği akıllı telefonların vücudun bir parçası haline gelmesine neden olmuştur.
Bunun sonucunda da telefonsuz kalmaktan, iletişim kuramamaktan dolayı kişiler psikolojik
gerginlik yaşayabilir. Bu gerginlik ve iletişimden kopma korkusunun nedeni de bağımlılıktır.
Cep telefonu ve sosyal medya bağımlılığı da diğer bağımlıklardaki mekanizma ile aynıdır.
Kişi bağımlı olduğu şeye ulaşamayınca yoksunluk belirtileri yaşıyorsa, giderek daha fazlasına
ihtiyaç duyuyorsa, nomofobide de aynı etkiler görülür. Hatta yine bağımlılıktaki gibi birçok
kişi telefonunu daha az kullanma kararı alabilir bırakmaya çalışmayı deneyebilir.
İnsanlar, sosyal medyada takip edilmeyince ya da ulaşamadığında ve ulaşılamadığında var
olmadıklarına ilişkin kaygı ve korku hissetmektedirler. Modern çağın fobisi olarak görülen
bu korkunun altında yatan ise modern çağın tetiklediği yalnızlık, izolasyon, korku gibi
duygulardır.
Bağımlılık bağımlılıktır!
Konu ne olursa olsun, bir şeye yoğun istek duymak, ondan ayrı kalınca yoksunluk belirtileri
çekmek, günlük hayat rutinini etkilemek ve o şeye çok fazla vakit harcamak… O şeye bağımlı
olduğumuzu gösterir. Öncelikle bunu kabul etmek ve farkındalık oluşturmak gerekmektedir.
Teknoloji eğer kontrollü kullanılırsa yarar sağlar ancak hiçbir teknoloji gerçek ilişkinin yerini
tutmamaktadır. Kişinin hayatında neyin eksikliğini ve boşluğunu telefonla kapatmaya
çalıştığını düşünmesi ve bunu çözümlemesi gerekir. Bu süreçte de tek başına zorlanılırsa bir
hekimden destek almak önem arz etmektedir. Ancak ilk başta deneme olarak az bir süre ile
telefondan uzaklaşmak için hedefler belirlenebilir. Telefonsuz bir saat geçirilmeye çalışılarak
bir detoks yapılabilir. Başarılı olunursa saatler arttırılarak hedef yükselterek devam
edilinebilir.
Psikiyatrist Dr Burak Toprak
