Oyun bağımlılığı, bilgisayar oyunlarına veya oyunlara bağımlılıktır. 2019’dan beri resmi
olarak Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından bir hastalık olarak listelenmiştir. Bu
bağımlılıktan söz edebilmek için günlük, sosyal ve mesleki hayatın gereklerini tamamen göz
ardı edecek kadar aşırı oynanması gerekir. Elektronik oyunların bağımlılık potansiyeli sanal
dünyalarda rol yapma oyunları, haz ve ödül sistemleri ve bir çevrimiçi oyuncu ağına katılmak
gibi çeşitleri bulunduğundan özellikle gençler daha çok etkilenmektedir. Oyun bağımlılığı,
çevrimiçi bilgisayar oyunları ve video oyunları oynamayla ilgili olan bir teknoloji
bağımlılığıdır. Aynı zamanda internet bağımlılığının alt kategorisi olarak ele alınmaktadır.
Bilgisayar oyunları, beyinde uyuşturucu veya alkole benzer değişiklikleri tetikleyerek ödül ve
mutluluk duygularına yol açar. Tekrar etme dürtüsü uyandırırlar. Aşırı oyun oynamak ve
bilgisayar kullanımı, kişiye zarar veren birçok psikolojik ve fiziksel duruma neden olduğu için
oyun bağımlılığı davranışsal bağımlılık olarak ele alınır.
Oyun bağımlılığının belirtileri nelerdir?
Bilgisayar oyunları, kişinin günlük yaşamı üzerinde güçlü bir etkiye sahipse bağımlı olarak
kabul edilir. Oyun oynadıkça gelen mutluluğa bağlı olarak oyun oynama isteği artmaktadır ve
bağımlılık gelişmektedir. Oyun bağımlıları arkadaşlarını, ailesini, okulu veya işi ihmal eder.
Kişinin oyunu bırakamaması, sürekli oyun oynamayı düşünmesi, oyun oynamaktan dolayı
günlük işlerini aksatmaya başlaması, oyun oynamayı birincil tercih yapması ve gerçek hayatta
oyunun iç içe girmesi belirtiler arasındadır. Bununla birlikte;
Okul veya işte başarısızlık,
Fiziksel ihtiyaçları ihmal etmek, az uyumak, yemek yememek, duş almamak vb.
Sabit kalındığı için kilolu olmak veya yeme bozuklukları yaşamak,
Depresif bir ruh hali, bilgisayar oynamaya devam etmek için bahaneler üretmek,
Bilgisayar kapandığında kötü ruh hali, sinirlilik, uykusuzluk veya terleme gibi
yoksunluk belirtileri yaşamak da belirtiler arasında yer almaktadır.
Oyun bağımlılığı tedavisi
Kişi öncelikle zamanı yönetmeyi öğrenmeli ve günlük olarak planlama yapmalı. Önceliklerini
listelemeli ve ne kadar oyun oynayacağına dair sınırlamalar koymalıdır. Kişinin oyun
oynarken gerçekteki amacını bulmalı ve oyun oynamanın onun için neden bu kadar önemli
olduğunu anlamaya çalışmalıdır. Bunu anlamak çoğu zaman kolay olmayacaktır ve
anlamadıkça da oyun bağımlılığı daha da ilerleyecektir. O nedenle oyun oynamanın arkasında
yatan psikolojik nedeni anlamak için bir uzmana gidilebilir. Psikoterapi ile davranışçı
yöntemler kullanılarak tedaviye başlanabilir.
Psikiyatrist Dr Burak Toprak
