Beslenme ve uyku, insan hayatı için önemli ve gerekli iki unsurdur. Giderek artan uyku
bozuklukları, günlük hayattan, fiziksel ve zihinsel performansa kadar pek çok alanda olumsuz
etki bırakan sağlık sorunlarıdır. Yapılan çalışmalar, uyku düzeni ve beslenme arasında iki
yönlü bir ilişkiye işaret etmektedir. Kısa uyku süresi ile ortaya çıkan enerji dengesizliği,
giderek artan obezite ve metabolik hastalıklar için bir risk faktörü olmaktadır. Deneysel
çalışmalar, uykunun yiyecek alımını etkilediği gibi bazı yiyeceklerin de uykuyu etkilediğini
göstermiştir.
Yapılan araştırmaların bazılarına baktığımızda;
Tahıl tüketiminin fazla olduğu kişilerde uyku kalitesinin düşerek gündüz vakitlerinde uykulu
olmaya neden olduğu belirlenmiştir. Araştırmalar sonucunda karbonhidrat miktarından çok
türünün uykuyu etkilediği ve glisemik indeksi yüksek besinlerin tüketiminin kısa uyku süresi
veya uyku kalitesinde azalmaya neden olacağını göstermiştir. Melatonin ve seratonin öncüsü
olan Triptofan, proteinlerde zengin miktarda bulunmaktadır. Proteinlerin uyku ile ilişkisine
bakıldığında uyku kalitesini arttırıcı ve uykuyu teşvik edici olduğu gösterilmiştir. Triptofan
miktarının yüksek olduğu bazı yiyecekler; süt ürünleri, et, yumurta, bazı tohumlar, yer fıstığı,
fasulyeler ve çikolatadır.
Kahvaltıda yüksek yağlı beslenmek gündüz uykuya dalmayı önlerken, akşam yemeğinde
tüketilen yüksek yağlı bir yemek ise kısa gece uykusuna neden olmaktadır.
Yapılan çalışmalar sonucunda D vitaminii eksikliğinn uyku süresinde, uyku sağlığı ve
kalitesinde düşüklüğe neden olduğu gözlemlenmiştir. Kısa ve uzun uyku süresi
karşılaştırıldığında, kısa uyku uyuyanlarda C vitaminine beslenmelerinde daha az yer verildiği
gözlemlenmiştir. Magnezyum alımının ise özellikle kadınlarda gündüz uykululuğu azalttığı
saptanmıştır.
Magnezyum Eksikliği Depresyona Neden Olabilir
Yapılan bir çalışmada genç yetişkinlerde Magnezyum eksikliğinin depresyonla ilişkili olduğu
saptanmıştır. Depresyon ise kötü uyku ile ilişkilendirilmiştir. Daha kısa uyuyanlarda B1
vitamini, magnezyum, çinko, folat, demir, selenyum ve fosforun eksik olduğu belirlenmiştir.
Bir başka çalışmada ise sebze ve meyve tüketimi ile uyku kısalığı arasında da ilişkiler
değerlendirilmiş ve kısa uyku uyuyanlarda sebze ve meyve tüketiminin uzun uyuyanlara göre
daha az olduğu gözlemlenmiştir.
Kafeinin ise uyku üzerine etkilerinin incelendiği bir çalışmada; kafein tüketiminden sonra
toplam uyku süresinde 2 saatlik azalma görüldüğü, Kahve ve çay gibi kafeinli içeceklerin
uykuyu etkilediği, uyku bölünmesine, uykuda dalmada zorluğa ve uyku kalitesini düşürmede
etkili olduğu bildirilmiştir.
